Projekt: Projekt Riese
Opis
Projekt Riese (z niem. olbrzym) – kryptonim największego projektu górniczo-budowlanego hitlerowskich Niemiec, rozpoczętego i niedokończonego w Górach Sowich, oraz na zamku Książ i pod nim, w latach 1943-1945.Wobec nasilających się alianckich nalotów bombowych w 1943, Niemcy hitlerowskie przeniosły dużą część swej strategicznej produkcji zbrojeniowej w – uważany za bezpieczny – rejon Sudetów. Mniej więcej wówczas powstał projekt utworzenia nowej kwatery głównej Hitlera na zamku Książ oraz potężnych bunkrów i budowli podziemnych wydrążonych w Górach Sowich.
W tym celu powołano jesienią 1943 r. spółkę Industriegemeinschaft Schlesien AG, której przekazano kilka tysięcy więźniów oraz jeńców wojennych, których umieszczono w czterech pierwszych obozach pracy. Jednak wobec niezadowalającego postępu prac już na przełomie marca i kwietnia 1944 nadzór nad budową przejęła Organizacja Todt.
Plany obejmowały potężne prace adaptacyjne na zamku Książ, utworzenie wielkich przestrzeni wydrążonych pod zamkiem, konstrukcji olbrzymich tuneli i sal podziemnych w kilku miejscach w Górach Sowich, reorganizacji całej siatki okolicznych dróg, połączenia całości siecią kolei wąskotorowej. Była to dalece najkosztowniejsza budowa kwater wojskowych i obiektów strategicznych ówczesnych Niemiec, choć całkowite poniesione koszty trudno oszacować. Rozmach budowlano-inżynierski był na najwyższym wówczas dostępnym poziomie.
Plany były kilkakrotnie zmieniane. Wedle danych z września 1944 produkcja tych schronów miała pochłonąć 150 milionów marek; wraz ze schronami w Wilczym Szańcu i w Pullach pod Monachium obejmowała 257 tysięcy m3 betonu zbrojonego stalą, 213 tysięcy m3 tuneli, 58 km dróg z sześcioma mostami, 100 km rurociągów. Na projekt Riese przyznano w 1944 roku 28 tysięcy ton stali cementu, czyli tyle, ile Niemcy przeznaczały rocznie na budowę schronów przeciwlotniczych dla ludności cywilnej.
Prace zostały wykonane tylko w części. Przed wkroczeniem Armii Czerwonej wiele podziemnych konstrukcji zostało zniszczonych, a przynajmniej tunele do nich prowadzące zostały wysadzone.
Prace objęły swym zasięgiem teren kilkudziesięciu kilometrów kwadratowych na stokach gór: Wolfsberg (Włodarz), Saalberg (Jedlińska Kopa), Mittelberg (Dział Jawornicki), na wzgórzu między Wüstewaltersdorf (Walim) a Dorfbach (Rzeczka), Mulenberg (Moszna), Säuferhöhen (Osówka), Ramenberg (Soboń) i Schindelberg (Gontowa).
W zboczach gór wiercono otwory w skałach, które rozsadzano materiałami wybuchowymi. W ten sposób powstawały sztolnie i komory, które wzmacniano obudowami żelbetowymi. Całość była uzbrojona w potężne sieci infrastruktur drogowych, kolejowych, a także wodociągowych, kanalizacyjnych, telefonicznych i energetycznych.
W dokumentach III Rzeszy istnieją zapisy pozwalające ocenić rozmiar materiałów użytych przy konstrukcji kompleksu Riese. Między innymi na tej podstawie można sądzić, że dotychczas około połowa podziemnych korytarzy nie została odnaleziona.
Administracja
Aby dokonać zmian w projekcie, skontaktuj się z jedną z następujących osób:Waypointy
Lp. | Nazwa | Szerokość | Długość | Info | Typ | Waypoint |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | AL Dörnhau | 50.669367 | 16.392017 | |||
2 | AL Erlenbusch | 50.7252 | 16.38215 | |||
3 | AL Erlenbusch - Bocznica przeładunkowa | 50.7247 | 16.387083 | |||
4 | AL Falkenberg | 50.644733 | 16.4706 | |||
5 | AL Fürstenstein | 50.83735 | 16.3029 | ![]() | GC4R96V | |
6 | AL Kaltwasser | 50.675104 | 16.38831 | |||
7 | AL Lärche | 50.687167 | 16.404983 | |||
8 | AL Märzbachtal | 50.687717 | 16.387533 | |||
9 | AL Oberwüstegiersdorf | 50.67435 | 16.378733 | |||
10 | AL Oberwüstegiersdorf - Bocznica przeładunkowa | 50.673317 | 16.3705 | |||
11 | AL Riese | 50.684581 | 16.372858 | |||
12 | AL Säuferwasser | 50.669617 | 16.4162 | |||
13 | AL Schotterwerk | 50.675001 | 16.362499 | |||
14 | AL Stenzelberg | 50.703483 | 16.431805 | |||
15 | AL Talgund Ludwigsdorf | 50.61925 | 16.485367 | |||
16 | AL Tannhausen | 50.698744 | 16.365265 | |||
17 | AL Wolfsberg | 50.702485 | 16.425008 | |||
18 | AL Wüstegiersdorf | 50.68495 | 16.372117 | |||
19 | AL Wüstegiersdorf (Filia) | 50.688383 | 16.380967 | |||
20 | AL Wüstewaltersdorf | 50.695867 | 16.4443 | |||
21 | Bem. Bahnhof | 50.685355 | 16.353764 | |||
22 | Dynamit AG | 50.628965 | 16.493966 | |||
23 | Dynamit AG - Wartownia | 50.629617 | 16.498833 | |||
24 | Gasthaus zum Bergfirmen | 50.687785 | 16.43657 | |||
25 | Kompleks Głuszyca - Sztolnia 1 | 50.687002 | 16.377231 | |||
26 | Kompleks Głuszyca - Sztolnia 2 | 50.686977 | 16.378711 | |||
27 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 1 | 50.710874 | 16.418681 | |||
28 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 2 | 50.710702 | 16.418724 | |||
29 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 3 | 50.710616 | 16.419368 | |||
30 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 4 | 50.71023 | 16.419539 | |||
31 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 5 | 50.709844 | 16.420183 | |||
32 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 6 | 50.709329 | 16.420698 | |||
33 | Kompleks Jugowice - Sztolnia 7 | 50.708299 | 16.421471 | |||
34 | Kompleks Książ - Magazyn materiałów wybuchowych | 50.842933 | 16.2909 | |||
35 | Kompleks Książ - Sztolnia 1 | 50.84309 | 16.291734 | |||
36 | Kompleks Książ - Sztolnia 2 | 50.843304 | 16.292172 | |||
37 | Kompleks Książ - Sztolnia 3 | 50.843616 | 16.292367 | |||
38 | Kompleks Książ - Sztolnia 4 | 50.84198 | 16.292114 | |||
39 | Kompleks Książ - Sztolnia 5 | 50.841678 | 16.293175 | |||
40 | Kompleks Książ - Sztolnia 6 | 50.833255 | 16.300177 | |||
41 | Kompleks Książ - Sztolnia 7 | 50.847711 | 16.308176 | |||
42 | Kompleks Książ - Szyb | 50.842409 | 16.292377 | |||
43 | Kompleks Moszna - Sztolnia 1 | 50.685253 | 16.426964 | |||
44 | Kompleks Moszna - Sztolnia 2 | 50.685682 | 16.427608 | |||
45 | Kompleks Osówka - Kasyno | 50.674467 | 16.421133 | ![]() | GC4Q33E | |
46 | Kompleks Osówka - Silownia | 50.6738 | 16.41945 | ![]() | GC4Q33E | |
47 | Kompleks Osówka - Sztolnia 1 | 50.6727 | 16.42205 | ![]() | GC4FF3R | |
48 | Kompleks Osówka - Sztolnia 2 | 50.672317 | 16.420083 | ![]() | GC4Q33E | |
49 | Kompleks Osówka - Sztolnia 3 | 50.671993 | 16.414617 | |||
50 | Kompleks Osówka - Szyb | 50.673617 | 16.422117 | ![]() | GC4Q33E | |
51 | Kompleks Rzeczka - Sztolnia 1 | 50.68906 | 16.444509 | |||
52 | Kompleks Rzeczka - Sztolnia 2 | 50.68877 | 16.444392 | |||
53 | Kompleks Rzeczka - Sztolnia 3 | 50.68842 | 16.444298 | |||
54 | Kompleks Soboń - Sztolnia 1 | 50.6881 | 16.399967 | ![]() | GC37FGK | |
55 | Kompleks Soboń - Sztolnia 2 | 50.685467 | 16.39965 | |||
56 | Kompleks Soboń - Sztolnia 3 | 50.685683 | 16.404783 | |||
57 | Kompleks Sokolec - Sztolnia 1 | 50.646083 | 16.458367 | |||
58 | Kompleks Sokolec - Sztolnia 2 | 50.6454 | 16.459783 | |||
59 | Kompleks Sokolec - Sztolnia 3 | 50.642667 | 16.46645 | |||
60 | Kompleks Sokolec - Sztolnia 4 | 50.640433 | 16.464733 | |||
61 | Kompleks Włodarz - Sztolnia 1 | 50.703483 | 16.414033 | ![]() | GC4Z2YJ | |
62 | Kompleks Włodarz - Sztolnia 2 | 50.702933 | 16.415633 | ![]() | GC4Z2YJ | |
63 | Kompleks Włodarz - Sztolnia 3 | 50.702183 | 16.417517 | ![]() | GC4Z2YJ | |
64 | Kompleks Włodarz - Sztolnia 4 | 50.701567 | 16.419433 | ![]() | GC4Z2YJ | |
65 | Kompleks Włodarz - Szyb | 50.701367 | 16.415317 | ![]() | GC4Z2YJ | |
66 | Koszary SS | 50.704909 | 16.422153 | |||
67 | Kwatera Ofiar Terroru Hitlerowskiego | 50.69625 | 16.446517 | ![]() | GC4Q0DC | |
68 | Lotnisko | 50.678173 | 16.432854 | |||
69 | Obóz jeńcow rosyjskich | 50.675829 | 16.386993 | |||
70 | Obóz OT | 50.847416 | 16.290396 | |||
71 | Osiedle OT | 50.679599 | 16.422993 | |||
72 | Pałac Jedlinka - Kierownictwo budowy Riese | 50.712533 | 16.358467 | |||
73 | Schirgenschanke | 50.681735 | 16.429041 | |||
74 | Sztab SS | 50.721741 | 16.415774 | |||
75 | Sztolnia 1 | 50.694985 | 16.372452 | |||
76 | Sztolnia 2 | 50.694472 | 16.373458 | |||
77 | Sztolnia 3 | 50.693802 | 16.373319 | |||
78 | Sztolnia 4 | 50.694556 | 16.428371 | |||
79 | Sztolnia 5 | 50.691648 | 16.422372 | |||
80 | Sztolnia 6 | 50.691261 | 16.422629 | |||
81 | Sztolnia 7 | 50.693822 | 16.427134 | |||
82 | Sztolnia 8 | 50.693076 | 16.427115 | |||
83 | Zentralrevier Tannhausen | 50.70045 | 16.365683 |